blog.secretary.nl Hét blog voor de ervaren Assistent
Waarom hebben zo weinig Nederlandse vrouwen (en mannen) Lean In gelezen? Het boek waarin Sheryl Sandberg, chief operating officer van Facebook, de positie van vrouwen in het bedrijfsleven analyseert en carrièreadviezen geeft.
Weinig ophef in Nederland
Het boek verscheen in maart, toen ons gezin nog in Boston woonde. Sandberg was overal. In boekhandels, in debatten, in de media, in gesprekken. Wekenlang. Terug in Nederland bleek dat Lean In hier heel wat minder ophef had veroorzaakt. Het aantal online reviews spreekt boekdelen. Bij Amazon hebben meer dan 1.600 Amerikanen een mening over het boek. Op de sites van zowel Bol als Managementboek vind je precies één review.
Ik geef eerlijk toe: Lean In heeft een dik half jaar ongeopend bij mij in de kast gestaan. Maar als echtgenoot van een ambitieuze vrouw en vader van vier slimme, ijverige dochters, moest ik er uiteindelijk aan geloven. Gelukkig maar, want ik heb veel geleerd van Sandberg. Vooral over mijn eigen vooroordelen.
Howard is sympathiek, Heidi egoïstisch
Voor mij en mijn huisgenoten was het volgende de grote eye-opener. Sandberg vertelt over een onderzoek waarin studenten werd gevraagd om hun mening te geven over een succesvolle ondernemer. De ene helft van de studenten kreeg een case-study te lezen over ondernemer Howard Roizen. De andere helft kreeg dezelfde tekst, alleen was hier de naam Howard vervangen door Heidi.
Zowel de mannelijke als de vrouwelijke studenten zagen Howard als sympathieker dan Heidi. Heidi werd gekwalificeerd als egoïstisch en “niet iemand die je graag zou aannemen of voor wie je graag zou werken.” Ook ander onderzoek laat overtuigend zien dat mannen én vrouwen ambitieuze, succesvolle vrouwen in de regel onsympathiek vinden. Veel vrouwen bagatelliseren daarom hun prestaties. Maar daardoor raken ze net zo goed achterop in de werkomgeving.
Ook Sandberg zelf vinden mensen irritant
Uit al het Amerikaanse rumoer rond Lean In dit voorjaar had ik al een paar zaken opgepikt: Sandberg irriteert veel mensen. Mannen en vrouwen. Ze wordt hard, elitair en egoïstisch genoemd. Juist deze kritiek is het bewijs van haar stelling. Mannen én vrouwen hebben een hekel aan vrouwen die geen blad voor de mond nemen, voor zichzelf opkomen en bovenmatig presteren. Het is een onbewust, natuurlijk fenomeen.
Sandberg betoogt echter dat we met dit biologische foutje geen genoegen hoeven te nemen. Op tal van terreinen overwinnen we slechte neigingen door bewuste keuzes en wilskracht. Waarom zouden we dat ook niet doen op dit gebied? Juist voor vrouwen (en mannen) in Nederland is het interessant dat Sandberg zich richt op de psychologische belemmeringen die vrouwen ervaren in hun loopbaan. Volgens Amerikaanse critici had ze minstens evenveel aandacht moeten besteden aan de externe barrières. En dat is misschien ook wel een logisch geluid in een land waar veel bedrijven niet eens een basale regeling voor zwangerschapsverlof kennen.
Elfde plaats voor Nederland
Maar in Nederland zijn de regels en voorzieningen voor vrouwen gunstiger. Op de Global Gender Gap Index van de OESO staat Nederland (11e plaats) er een stuk beter voor dan de VS (22e plaats). Nederland biedt vrouwen meer mogelijkheden dan de meeste andere Westerse landen. Waar vrouwen (en mannen) echter ook hier het slachtoffer van zijn, is van hun eigen denken. We hebben veel meer vooroordelen over vrouwen en succes dan we zelf weten. Daarom helpt het om alsnog Lean In te lezen. Dat geldt voor alle vrouwen. En ja, ook voor alle mannen die vrouwen een warm hart toedragen.
Ben Tiggelaar
(Eerder verschenen als column in NRC Handelsblad)
Ben Tiggelaar is spreker tijdens de Secretary Power Class. Hij spreekt over persoonlijk leiderschap en verandering. Vorig jaar is hij beoordeeld met een 9. Zorg dat jij er dit jaar bij bent!
