Versterk je samenwerking door psychologie

Als assistant wil je een effectieve samenwerking met jouw leidinggevende en collega’s. Je behoefte aan inzicht in hun karakter en gedrag is waarschijnlijk groot. En je denkt: ‘Als ik mijn leidinggevende of collega kan doorgronden, weet ik hoe ik onze werkrelatie kan verbeteren’. Maar is dat ook werkelijk zo?

Verschillende karakters

Op de werkvloer heb je te maken met verschillende karakters: enthousiastelingen, verantwoordelijken, stille willies, dagdromers, excentrieken, perfectionisten en manipulators. Al deze types vragen iets anders van jou in de samenwerking.

Wat bij de één wel werkt, werkt bij de ander averechts. Sommige leidinggevenden zijn gebaat bij assistants die initiatief nemen, meedenken en hun mening geven. Anderen hebben liever dat je precies uitvoert wat wordt gevraagd. Specifieke interventies passend bij het type persoonlijkheid waar je mee te maken hebt, zijn richtinggevend maar niet bepalend voor de garantie op het raken van de ‘juiste’ snaar in de samenwerking.

‘Lastig’ gedrag

Waarschijnlijk is er een groot aantal leidinggevenden en collega’s waarmee je op dezelfde golflengte zit. Hierdoor verloopt de werkrelatie plezierig en worden de gestelde doelen behaald.

Meestal is er een enkele leidinggevende of collega met wie je moeite hebt in de samenwerking, doordat de ander in jouw ogen ‘lastig’ gedrag vertoont. Dit ‘lastige’ gedrag kan jou persoonlijk raken, waardoor je een oud disfunctioneel gedragspatroon van jezelf herhaalt. Dit proces verloopt op onbewust niveau. We noemen het ook wel overdracht en tegenoverdracht.

Bijvoorbeeld: een leidinggevende uit zijn kritiek naar jou over de aanpak die je hanteert. Hierbij kun je de ervaring hebben: ‘Ik doe het ook nooit goed genoeg’. Als een leidinggevende onbewust een gevoelige snaar bij je raakt, is de kans groot dat je een overlevingsreactie geeft. In dit voorbeeld kunnen mogelijke reacties zijn:

• uitleg geven aan de leidinggevende om het tegendeel te bewijzen;
• de leidinggevende aanklagen over zijn eigen opstelling in de werkrelatie;
• voldoen aan de verwachting die je denkt dat de leidinggevende van je heeft.

Stress-situaties

Andere situaties waarbij de kans groot is om in je valkuilen terecht te komen, zijn stress-situaties die onbewust doen denken aan stress-situaties uit het verleden.

Hier kom je al snel in terecht, omdat de druk op jouw ondersteunende werk hoog is. Er moeten kwantitatieve en kwalitatieve resultaten geboekt worden, er moet meer werk met minder mensen gedaan worden, het digitale sociale netwerk en de mensen in je omgeving vragen om aandacht. Hierdoor word je al snel geleefd en ga je op de ‘automatische piloot’ handelen.

Bij het samenwerken op de automatische piloot ben je niet bewust met je aandacht in het hier en nu aanwezig, waardoor je in je valkuilen terecht komt. Dit uit zich bijvoorbeeld in:

• te veel werk naar je toetrekken;
• verantwoordelijkheden van anderen overnemen;
• anticiperen op gedrag en situaties in de toekomst.

Herkenbaar? Dit soort gedragingen kunnen je het gevoel geven dat je de controle hebt, terwijl het tegendeel waar is. Als je niet bewust met je aandacht in het hier en nu aanwezig bent en gedachten en gevoelens van leidinggevenden of collega’s voor hen invult of hun ongevraagd werk uit handen neemt, creëer je een afhankelijkheid in werkrelatie, die niet groeibevorderend is.

Oplossing? Leer jezelf kennen!

Je bewust zijn van voorgaande situatie is de eerste stap. Om open te staan voor het ‘lastige’ gedrag van leidinggevenden en collega’s en om de juiste snaren bij hen te kunnen raken, is het dus een must om je eigen ‘snaren’ te (h)erkennen en effectief te bespelen.

Dit betekent een dosis zelfkennis en zelfbewustzijn ontwikkelen en op tijd op de rem trappen in stressvolle situaties. Van daaruit kun je zowel effectief samenwerken met jezelf als je leidinggevende en je collega’s.

Dit blog is geschreven door Manon Bongers, directeur van Bongers & Partners, ‘Management van mensen’, trainer, coach en psychosociaal therapeut®. Zij is auteur van het boek ‘Dealen met je baas’ en ‘Psychologie voor managers, leidinggeven aan verschillende karakters’. Manon is docente van de opleiding Psychologie voor de managementassistent.

Ga aan de slag met deze opleiding

Met de 5-daagse opleiding Psychologie voor de managementassistent leer je niet alleen de ander maar ook jezelf beter kennen. Je schat situaties beter in waardoor je direct komt met de oplossing. Je werkt met veel zelfvertrouwen en dat straal je uit! Ook oefen je jouw functie met meer plezier en professionaliteit uit.

Lees ook het duo-interview met Manon en deelnemer Carla over deze opleiding

Bekijk de opleiding Psychologie voor de managementassistent