Als perfectionist wil je het voor iedereen én voor je zelf goed doen. Je bent kritisch op jezelf en je laat jouw doelen niet snel los. Die hoge eisen die je aan jezelf stelt, kunnen heel vermoeiend zijn. Je mag soms best een stapje terug doen en niet altijd voor die 9+ gaan. Een 5,5 is ook een voldoende, stelt Soraya Rooijackers, trainer van de 2-daagse cursus Van Werkdruk naar Werkgeluk.
Emoties hebben een functie
Een beetje perfectionistisch zijn is zeker geen schande en helpt je in veel opzichten. De emoties die gepaard gaan met perfectionisme hebben een belangrijke functie, want:
- wie nooit boos is, laat zich de kaas van het brood eten;
- wie nooit angstig is, vlucht ook niet in gevaarlijke situaties;
- wie geen verdriet heeft, komt niet aan verwerking toe.
Te is nooit goed
Echter, het kan ook een belasting worden wanneer je er in door slaat. Het geeft je dan juist stress en maakt je onzeker. Hierdoor ervaar je mogelijk minder plezier en passie in je werk. Het kost je veel negatieve energie. Perfectionisme leidt dan tot:
- overbelasting;
- slapeloosheid;
- onzekerheid;
- zelfverwijten;
- en uiteindelijk ook vaak tot wat nou juist datgene is dat, koste wat het kost, voorkómen moest worden: fouten.
Doordat je het beeld van een perfectionist zelf hebt ontwikkeld en daar gedurende je levensjaren een expert in bent geworden, ben alleen jij degene die hier wat aan kan doen. Met deze 8 stappen helpt Soraya je alvast op weg:
1. Je zelfregulering
Het herkennen van jouw perfectionisme is de eerste stap. Reflecteer daarom op je eigen handelen en emoties in zowel positieve als negatieve gebeurtenissen. Onderzoek ook wat je nog lastig vindt en wat je hierin wilt ontwikkelen.
2. De kracht van je gedachte
Je gedachten vormen je emotie. Vooral je onbewuste gedachtepatronen zijn enorm bepalend voor hoe je werkelijkheid er uit ziet. Misschien weet je ook al wel wat de kracht van je gedachten is, maar vind je het nog lastig om er iets aan te veranderen. En dat is het ook. Het veranderen van je gedachten kost tijd, moeite en energie. Maar het is zeker mogelijk. Het is een kwestie van bewustwording, bewust keuzes maken en een lange adem. Denk eens na over welke gedachten jou belemmeren en welke gedachten je daarvoor in de plaats kunt gebruiken.
3. Wees lief voor jezelf
De campagne van SIRE “doeslief” is hier een prachtig voorbeeld van. De maatschappij verhard en we moeten weer leren aardig tegen elkaar te zijn. Hier sluit ik me volledig bij aan. Tegelijkertijd moeten we ook liever zijn voor onszelf. Veel vrouwen (vooral werkende moeders) hebben een hoop ballen in de lucht te houden. Ze houden een huishouden draaiende, willen een goede moeder en echtgenote zijn en niemand tekort doen op het werk. De lat voor jezelf hoog leggen is zo gebeurd. Wees eens wat liever voor jezelf en leg de lat een stuk lager. Je kwetsbaar opstellen en jezelf voorop stellen maken je juist sterk en krachtig.
4. Less is more
Rampdenken, beren op de weg, allerlei mogelijke negatieve scenario’s… Perfectionisten kunnen van een mug een olifant maken met twee vingers in de neus. Controle en de drang om dingen vast te houden, nemen dan soms grotere proporties aan dan daadwerkelijk de bedoeling was. De uitdaging is dus ook, laat het los en maak het klein. Alle mogelijke scenario’s voorkomen kost bakken vol energie en is helemaal niet effectief. De kans is namelijk heel klein dat deze scenario’s zich daadwerkelijk voor doen. En mocht er toch iets mis gaan, dan los je het later wel op. Grote kans dat er iets mis gaat waar je misschien nog niet aan had gedacht ?.
5. Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik wel kan
Wanneer heb jij voor het laatst iets voor het eerst gedaan? Dit is een vraag die ik geregeld in de trainingen stel. Want wanneer je iets moet doen wat je nog nooit hebt gedaan, stap je namelijk uit je comfortzone. Een gebied waar nieuwe ontwikkelingen en heel vaak gave dingen zich voordoen.
6. Iedereen is vervangbaar
Ja, dat zou je niet zeggen hè, maar zelfs jij bent te vervangen op je werk. Veel mensen die ik spreek zijn bang dat hun werk stopt als ze wegvallen. Een uitspraak die ik vaak hoor is: “de hele tent stort in elkaar als ik er niet ben”. Realiseer je wel dat je niet je werk bent en dat het niet gaat om wat je doet, maar juist om wie jij bent? Zie jezelf los van je functie, zo kun je ook makkelijker relativeren.
7. Als je het niet ziet, kun je het ook niet weten
Hoe denken anderen eigenlijk over jou? In de praktijk blijkt dat het beeld wat jijzelf hebt gecreëerd over hoe de buitenwereld naar je kijkt vaak niet klopt. Krijg meer inzicht in jouw zelfbeeld.
8. NEE is ook oké
Perfectionisten hebben vaak moeite met nee zeggen of om een verzoek te weigeren. Je baas vraagt je over te werken terwijl je echt niet kunt. Een collega wil dat je wat afspraken verzet terwijl er eigenlijk geen ruimte meer is. Allemaal herkenbare praktijksituaties waarin je nee wilt zeggen en toch ja zegt. Leer op te komen voor je eigen belangen en je grenzen aan te geven zonder je relatie met je collega te schaden.
Ervaar jij de nadelen van perfectionisme en wil je hier iets aan doen, maar lukt het niet alleen?
Ga samen met ervaren vakgenoten en Soraya aan de slag met jouw perfectionisme tijdens de 2-daagse cursus: Van Werkdruk naar Werkgeluk.
Naast perfectionisme gaan we aan de slag met thema’s als: stress en breinwerking, lichaamstaal, werken vanuit intrinsieke motivatie en je eigen grenzen aangeven.
Lees meer over de cursus Van Werkdruk naar Werkgeluk